Autor Wątek: Droga  (Przeczytany 675802 razy)

pawel

  • Użytkownik
  • *****
  • Wiadomości: 2127
    • Zobacz profil
Odp: Droga
« Odpowiedź #7020 dnia: Luty 26, 2025, 12:02:11 pm »
Paweł Kosiński SJ

Komentarz do Ewangelii (Środa, 26 lutego 2025 r.)

Obraz: Jezus przybył z uczniami do Kafarnaum. To znane Mu miejsce, w którym dokonało się wiele cudów. Przyjrzę się uczniom, którzy zostali zawstydzeni swoimi sporami o to, kto z nich jest największy. Przyjrzę się swoim skojarzeniom i odczuciom.

Myśl: Apostoł Jan jest bardzo związany z grupą uczniów i z samym Jezusem. Pamięta "godzinę", kiedy po raz pierwszy spotkał Pana i poszedł za Nim. Teraz widząc kogoś spoza grona uczniów, jak "wyrzuca złe duchy", czuje się zazdrosny, bo on nie należał do grona apostołów. Jezus uspokaja go, dając uczniom wielką naukę. Bóg może posługiwać się wszystkim i każdym do przeprowadzenia swoich planów. To nie odbiera znaczenia i roli apostołom ani po nich Kościołowi, ale te rzeczywistości nie ograniczają Boga w Jego zbawczym działaniu wobec świata.

Emocja: Zbytnie przywiązanie do struktur i procedur. Jezus zwraca uwagę na kryterium rozeznania, jakie powinno towarzyszyć działalności Kościoła: patrzeć na efekty, szukać dobra i osiągania celów misji Boga, a nie koncentrować się na strukturach, procedurach i uprawnieniach. Każdy ma swoje miejsce i może się przyczynić do dobra.

Wezwanie: Poproszę o łaskę otwarcia na Boże prowadzenie i zrządzenia. Podziękuję za doświadczenie wolności i wielkoduszność innych.

Jubileusz 2025: Zatrzymam się przez chwilę rozważając skąd czerpię w tym czasie nadzieję i jak jej doświadczam w otaczającym mnie świecie.

ryszard

  • Użytkownik
  • *****
  • Wiadomości: 3976
    • Zobacz profil
Odp: Droga
« Odpowiedź #7021 dnia: Luty 27, 2025, 09:39:03 am »

Ewangelia (Mk 9, 41-43. 45. 47-50)
Unikać okazji do grzechu

Słowa Ewangelii według Świętego Marka

Jezus powiedział do swoich uczniów:

«Kto wam poda kubek wody do picia, dlatego że należycie do Chrystusa, zaprawdę, powiadam wam, nie utraci swojej nagrody.

A kto by się stał powodem grzechu dla jednego z tych małych, którzy wierzą, temu lepiej byłoby kamień młyński uwiązać u szyi i wrzucić go w morze.

Jeśli zatem twoja ręka jest dla ciebie powodem grzechu, odetnij ją; lepiej jest dla ciebie ułomnym wejść do życia wiecznego, niż z dwiema rękami pójść do piekła w ogień nieugaszony. I jeśli twoja noga jest dla ciebie powodem grzechu, odetnij ją; lepiej jest dla ciebie chromym wejść do życia, niż z dwiema nogami być wrzuconym do piekła. Jeśli twoje oko jest dla ciebie powodem grzechu, wyłup je; lepiej jest dla ciebie jednookim wejść do królestwa Bożego, niż z dwojgiem oczu być wrzuconym do piekła, gdzie robak ich nie ginie i ogień nie gaśnie. Bo każdy ogniem będzie posolony.

Dobra jest sól; lecz jeśli sól smak swój utraci, czymże ją przyprawicie? Miejcie sól w sobie i zachowujcie pokój między sobą».

pawel

  • Użytkownik
  • *****
  • Wiadomości: 2127
    • Zobacz profil
Odp: Droga
« Odpowiedź #7022 dnia: Luty 27, 2025, 10:02:30 am »
Paweł Kosiński SJ

Obraz: Jezus z uczniami nadal znajduje się w Kafarnaum. Naucza apostołów, kontynuując refleksję po spotkaniu z nienależącym do grona apostołów egzorcysty. Posłucham tego, co mówi. Przyjrzę się swoim skojarzeniom i odczuciom.

Myśl: Słowa Jezusa o potrzebie posługi miłosierdzia, o ‘kamieniu młyńskim’ dla tych, którzy są powodem grzechu dla ‘małych’ i o radykalizmie w walce z grzechem są bardzo aktualne. My też zadajemy sobie pytanie o to czy jest możliwe żyć wg tych wymagań. Odpowiedź musi przyjść z przykładu Chrystusa. On bowiem w sposób doskonały je wypełnia. On jest solą, która nie traci smaku. Radykalizm w zachowaniu przykazań musi być działaniem na wzór Chrystusa. Dlatego Pan zachęca do takiej jednoznaczności, ale i łagodności, pokoju między ludźmi.

Emocja: Motywacje. Jezus przypomina, że ważne są motywacje naszego działania. Ze względu na co, czy na kogo robię coś w moim życiu. Nie mamy żadnych standardów uniwersalnych. Każdy czyni to na swoją miarę. Trzeba dbać o czystość swoich intencji.

Wezwanie: Poproszę o łaskę ‘miłosiernego’ radykalizmu, ze względu na Chrystusa. Podziękuję za tych, którzy uczyli mnie miłosiernego spojrzenia na innych.

Jubileusz 2025: Zaplanuję sobie jakąś ‘jałmużnę jubileuszową’, np. odwiedziny osoby samotnej lub starszej, rozmowa z kimś, kto jest dla mnie trudny, lub cokolwiek innego, co przypomni mi o jubileuszowej nadziei.

ryszard

  • Użytkownik
  • *****
  • Wiadomości: 3976
    • Zobacz profil
Odp: Droga
« Odpowiedź #7023 dnia: Luty 28, 2025, 09:18:09 am »

Ewangelia (Łk 10, 1-9)
Żniwo wielkie, ale robotników mało

Słowa Ewangelii według Świętego Łukasza

Jezus wyznaczył jeszcze innych siedemdziesięciu dwu uczniów i wysłał ich po dwóch przed sobą do każdego miasta i miejscowości, dokąd sam przyjść zamierzał. Powiedział też do nich:

«Żniwo wprawdzie wielkie, ale robotników mało; proście więc Pana żniwa, żeby wyprawił robotników na swoje żniwo. Idźcie! Oto posyłam was jak owce między wilki. Nie noście z sobą trzosa ani torby, ani sandałów; i nikogo w drodze nie pozdrawiajcie.

Gdy wejdziecie do jakiegoś domu, najpierw mówcie: Pokój temu domowi. Jeśli tam mieszka człowiek godny pokoju, wasz pokój spocznie na nim; jeśli nie, powróci do was. W tym samym domu zostańcie, jedząc i pijąc, co będą mieli: bo zasługuje robotnik na swoją zapłatę. Nie przechodźcie z domu do domu. Jeśli do jakiegoś miasta wejdziecie i przyjmą was, jedzcie, co wam podadzą; uzdrawiajcie chorych, którzy tam są, i mówcie im: Przybliżyło się do was królestwo Boże».

ryszard

  • Użytkownik
  • *****
  • Wiadomości: 3976
    • Zobacz profil
Odp: Droga
« Odpowiedź #7024 dnia: Marzec 01, 2025, 09:09:31 am »

Ewangelia (Mk 10, 13-16)
Jezus błogosławi dzieci

Słowa Ewangelii według Świętego Marka

Przynosili Jezusowi dzieci, żeby ich dotknął; lecz uczniowie szorstko zabraniali im tego.

A Jezus, widząc to, oburzył się i rzekł do nich: «Pozwólcie dzieciom przychodzić do Mnie, nie przeszkadzajcie im; do takich bowiem należy królestwo Boże. Zaprawdę, powiadam wam: Kto nie przyjmie królestwa Bożego jak dziecko, ten nie wejdzie do niego».

I biorąc je w objęcia, kładł na nie ręce i błogosławił je.

ryszard

  • Użytkownik
  • *****
  • Wiadomości: 3976
    • Zobacz profil
Odp: Droga
« Odpowiedź #7025 dnia: Marzec 02, 2025, 08:02:54 am »

Ewangelia (Łk 6, 39-45)
Z obfitości serca mówią usta

Słowa Ewangelii według Świętego Łukasza

Jezus opowiedział uczniom przypowieść:

«Czy może niewidomy prowadzić niewidomego? Czy nie wpadną w dół obydwaj?

Uczeń nie przewyższa nauczyciela. Lecz każdy, dopiero w pełni wykształcony, będzie jak jego nauczyciel.

Czemu to widzisz drzazgę w oku swego brata, a nie dostrzegasz belki we własnym oku? Jak możesz mówić swemu bratu: „Bracie, pozwól, że usunę drzazgę, która jest w twoim oku”, podczas gdy sam belki w swoim oku nie widzisz? Obłudniku, usuń najpierw belkę ze swego oka, a wtedy przejrzysz, ażeby usunąć drzazgę z oka brata swego.

Nie ma drzewa dobrego, które by wydawało zły owoc, ani też drzewa złego, które by dobry owoc wydawało. Po własnym owocu bowiem poznaje się każde drzewo; nie zrywa się fig z ciernia, ani z krzaka jeżyny nie zbiera się winogron. Dobry człowiek z dobrego skarbca swego serca wydobywa dobro, a zły człowiek ze złego skarbca wydobywa zło. Bo z obfitości serca mówią jego usta».

ryszard

  • Użytkownik
  • *****
  • Wiadomości: 3976
    • Zobacz profil
Odp: Droga
« Odpowiedź #7026 dnia: Marzec 03, 2025, 09:28:46 am »

Ewangelia (Mk 10, 17-27)
Należy wszystko porzucić, aby iść za Jezusem

Słowa Ewangelii według Świętego Marka

Gdy Jezus wybierał się w drogę, przybiegł pewien człowiek i upadłszy przed Nim na kolana, zaczął Go pytać: «Nauczycielu dobry, co mam czynić, aby osiągnąć życie wieczne?»

Jezus mu rzekł: «Czemu nazywasz Mnie dobrym? Nikt nie jest dobry, tylko sam Bóg. Znasz przykazania: Nie zabijaj, nie cudzołóż, nie kradnij, nie zeznawaj fałszywie, nie oszukuj, czcij swego ojca i matkę».

On Mu odpowiedział: «Nauczycielu, wszystkiego tego przestrzegałem od mojej młodości».

Wtedy Jezus spojrzał na niego z miłością i rzekł mu: «Jednego ci brakuje. Idź, sprzedaj wszystko, co masz, i rozdaj ubogim, a będziesz miał skarb w niebie. Potem przyjdź i chodź za Mną». Lecz on spochmurniał na te słowa i odszedł zasmucony, miał bowiem wiele posiadłości.

Wówczas Jezus spojrzał dookoła i rzekł do swoich uczniów: «Jak trudno tym, którzy mają dostatki, wejść do królestwa Bożego». Uczniowie przerazili się Jego słowami, lecz Jezus powtórnie im rzekł: «Dzieci, jakże trudno wejść do królestwa Bożego tym, którzy w dostatkach pokładają ufność. Łatwiej jest wielbłądowi przejść przez ucho igielne, niż bogatemu wejść do królestwa Bożego».

A oni tym bardziej się dziwili i mówili między sobą: «Któż więc może być zbawiony?»

Jezus popatrzył na nich i rzekł: «U ludzi to niemożliwe, ale nie u Boga; bo u Boga wszystko jest możliwe».

pawel

  • Użytkownik
  • *****
  • Wiadomości: 2127
    • Zobacz profil
Odp: Droga
« Odpowiedź #7027 dnia: Marzec 03, 2025, 10:38:42 am »
Paweł Kosiński SJ

Komentarz do Ewangelii (poniedziałek, 03.03.2025)

Obraz: Jezus wyrusza w drogę. ‘Pewien człowiek’, których wokół Jezusa jest wielu i może on być symbolem każdego z nas przybliża się do Pana. Oczyma wyobraźni zobaczę tę scenę. Przyjrzę się swoim myślom i odczuciom.

Myśl: Trudno odmówić temu ‘bogatemu człowiekowi’ dobrych chęci, a nawet gorliwości. Jego żarliwość i pragnienia są wzorcowe. Ma wszystko do dyspozycji. Brakuje mu ‘tylko i aż’ wolności wobec posiadanych dóbr oraz miłości Boga i braci ponad rzeczy. Bogactwo go zniewala, choć wciąż ma pragnienia. Okazuje się jednak zbyt słaby. Poczucie posiadania i zabezpieczenie z tym związane jest dla niego zbyt wielką pokusą. Na Jego przykładzie Jezus przypomina, że zbawienia nie można osiągnąć przez posiadanie, gromadzenie i siłą własnej woli, decyzji. Trzeba otworzyć się na Boże prowadzenie.

Emocja: Przekleństwo bogactw. To nie kwestia posiadania, ilości rzeczy, ale nastawienie. Bogactwem człowieka, które sprowadza na niego trudność jest nie rzecz materialna, ale brak wolności ducha i uczynienie z posiadania swego rodzaju fetysza. Chcemy gromadzić zamiast dzielić się i obdarowywać.

Wezwanie: Poproszę o ‘wyobraźnię miłosierdzia’ i wolność do dzielenia się dobrami. Podziękuję za wszystko, co mam, co jest moim bogactwem do dzielenia się.

Jubileusz 2025: Zaplanuję sobie jakąś jałmużnę jubileuszową, która jest dzieleniem się nie tym, co mi zbywa, ale darem z siebie.

ryszard

  • Użytkownik
  • *****
  • Wiadomości: 3976
    • Zobacz profil
Odp: Droga
« Odpowiedź #7028 dnia: Marzec 04, 2025, 08:44:10 am »

Ewangelia (J 15, 9-17)
Wy jesteście przyjaciółmi moimi, jeśli czynicie to, co wam przykazuję

Słowa Ewangelii według Świętego Jana

Jezus powiedział do swoich uczniów:

«Jak Mnie umiłował Ojciec, tak i Ja was umiłowałem. Trwajcie w miłości mojej! Jeśli będziecie zachowywać moje przykazania, będziecie trwać w miłości mojej, tak jak Ja zachowałem przykazania Ojca mego i trwam w Jego miłości.

To wam powiedziałem, aby radość moja w was była i aby radość wasza była pełna.

To jest moje przykazanie, abyście się wzajemnie miłowali, tak jak Ja was umiłowałem. Nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś życie swoje oddaje za przyjaciół swoich.

Wy jesteście przyjaciółmi moimi, jeżeli czynicie to, co wam przykazuję. Już was nie nazywam sługami, bo sługa nie wie, co czyni jego pan, ale nazwałem was przyjaciółmi, albowiem oznajmiłem wam wszystko, co usłyszałem od Ojca mego.

Nie wy Mnie wybraliście, ale Ja was wybrałem i przeznaczyłem was na to, abyście szli i owoc przynosili, i by owoc wasz trwał – aby Ojciec dał wam wszystko, o cokolwiek Go poprosicie w imię moje. To wam przykazuję, abyście się wzajemnie miłowali».

pawel

  • Użytkownik
  • *****
  • Wiadomości: 2127
    • Zobacz profil
Odp: Droga
« Odpowiedź #7029 dnia: Marzec 04, 2025, 09:11:43 am »
Komentarz do Ewangelii (J 15,9-17)

Obraz: Jesteśmy wraz z Jezusem i uczniami w Wieczerniku. Po ustanowieniu Eucharystii Pan udziela zebranym ostatnich pouczeń. Posłucham tego, co mówi o miłości Ojca i o najważniejszym przykazaniu. Przyjrzę się swoim skojarzeniom i odczuciom.

Myśl: Jezus objawia uczniom nieskończoną miłość Ojca. Okoliczności są szczególne, podniosłe, ale i budzące ogromny lęk. Uczniowie uczestniczą w tych wydarzeniach, ale napięcie jest bardzo duże i z trudem pojmują, co się dzieje. Nie do końca są w stanie zrozumieć, co znaczy ‘wytrwajcie w miłości mojej’. Jezus mówi o ‘swoim przykazaniu’, a wyraża się ono najpełniej w miłości braterskiej. Nasze bycie razem jest wypełnieniem symbolicznego pouczenia o ‘byciu wszczepionym’ i przynoszeniu owocu. Miłość wzajemna pomiędzy braćmi jest znakiem prawdziwego miłowania Boga.

Emocja: „O cokolwiek Go [Boga] poprosicie w imię moje”. Na to zostaliśmy wybrani i przeznaczeni przez Pana, aby przynieść owoc obfity. Co jest znakiem tego owocu? Tym znakiem jest miłość wzajemna, a Bóg uzdalnia nas do niej, obdarzając wszystkim, czegokolwiek potrzebujemy.

Wezwanie: Poproszę o łaskę bezinteresownej miłości braterskiej. Podziękuję za doświadczenie wspólnoty Kościoła.

Jubileusz 2025: ‘Pielgrzymi nadziei’ – hasło roku jubileuszowego. Jak mogę być przekazicielem tej nadziei wobec innych?

ryszard

  • Użytkownik
  • *****
  • Wiadomości: 3976
    • Zobacz profil
Odp: Droga
« Odpowiedź #7030 dnia: Marzec 05, 2025, 07:53:03 am »

Ewangelia (Mt 6, 1-6. 16-18)
Ojciec twój, który widzi w ukryciu, odda tobie

Słowa Ewangelii według Świętego Mateusza

Jezus powiedział do swoich uczniów:

«Strzeżcie się, żebyście uczynków pobożnych nie wykonywali przed ludźmi po to, aby was widzieli; inaczej bowiem nie będziecie mieli nagrody u Ojca waszego, który jest w niebie.

Kiedy więc dajesz jałmużnę, nie trąb przed sobą, jak obłudnicy czynią w synagogach i na ulicach, aby ich ludzie chwalili. Zaprawdę, powiadam wam: ci otrzymali już swoją nagrodę. Kiedy zaś ty dajesz jałmużnę, niech nie wie lewa twoja ręka, co czyni prawa, aby twoja jałmużna pozostała w ukryciu. A Ojciec twój, który widzi w ukryciu, odda tobie.

Gdy się modlicie, nie bądźcie jak obłudnicy. Oni to lubią w synagogach i na rogach ulic wystawać i modlić się, żeby się ludziom pokazać. Zaprawdę, powiadam wam: otrzymali już swoją nagrodę. Ty zaś, gdy chcesz się modlić, wejdź do swej izdebki, zamknij drzwi i módl się do Ojca twego, który jest w ukryciu. A Ojciec twój, który widzi w ukryciu, odda tobie.

Kiedy pościcie, nie bądźcie posępni jak obłudnicy. Przybierają oni wygląd ponury, aby pokazać ludziom, że poszczą. Zaprawdę, powiadam wam, już odebrali swoją nagrodę. Ty zaś, gdy pościsz, namaść sobie głowę i obmyj twarz, aby nie ludziom pokazać, że pościsz, ale Ojcu twemu, który jest w ukryciu. A Ojciec twój, który widzi w ukryciu, odda tobie».

pawel

  • Użytkownik
  • *****
  • Wiadomości: 2127
    • Zobacz profil
Odp: Droga
« Odpowiedź #7031 dnia: Marzec 05, 2025, 08:04:02 am »
Paweł Kosiński SJ

Komentarz do Ewangelii (Środa, 26 lutego 2025 r.)

Obraz: Jesteśmy wraz z Jezusem, uczniami i tłumem w Galilei, nad Jeziorem Tyberiadzkim. Pan wygłasza swoje "Kazanie na górze". Przyjrzę się wszystkim zebranym. Na początku Wielkiego Postu posłucham słów o "prawdziwej pobożności". Zwrócę uwagę na odczucia.

Myśl: Nie bądź obłudny, nie odgrywaj swojej pobożności na pokaz, nie chciej zrobić wrażenia na innych. Żyj prawdziwie - to przesłanie tego fragmentu Jezusowego Kazania w wersji św. Mateusza. Hipokryta to człowiek fałszywy, który żyje pozorami. Jezus przypomina słuchaczom, czym jest istota religijności żydowskiej. Jałmużna przypomina o braterstwie, trosce o drugiego. Modlitwa jest wyrazem bliskości serca, bez popisywania się, robienia wrażenia, spójna z przeżyciami ducha. Post to niekoniecznie "umartwianie się", ale raczej "modlitwa ciałem", korzystanie z wszystkich rzeczy, by pomagały kochać Boga i służyć bliźniemu.

Emocja: Nie żyć pozorami. Wielki Post to wołanie o prawdę, o szczerość, o zerwanie z udawaniem i pozorami. To apel o stawanie w prawdzie, odrzucenie tego, co pozorne. Nie chodzi o robienie czegokolwiek na pokaz, bo to jest wypaczeniem prawdziwej religijności.

Wezwanie: Poproszę o łaskę szczerości, zgodności słów i czynów z przekonaniami. Podziękuję za czas Wielkiego Postu, za szansę nawrócenia i przemiany.

Jubileusz 2025: Rok Jubileuszu jest szczególnym wezwaniem do nawrócenia. Pomyślę o tym, co chciałbym doświadczyć w tym czasie.

ryszard

  • Użytkownik
  • *****
  • Wiadomości: 3976
    • Zobacz profil
Odp: Droga
« Odpowiedź #7032 dnia: Marzec 06, 2025, 08:35:38 am »

Ewangelia (Łk 9, 22-25)
Kto straci swe życie z mego powodu, ten je zachowa

Słowa Ewangelii według Świętego Łukasza

Jezus powiedział do swoich uczniów:

«Syn Człowieczy musi wiele wycierpieć: będzie odrzucony przez starszyznę, arcykapłanów i uczonych w Piśmie; zostanie zabity, a trzeciego dnia zmartwychwstanie».

Potem mówił do wszystkich: «Jeśli ktoś chce iść za Mną, niech się zaprze samego siebie, niech co dnia bierze krzyż swój i niech Mnie naśladuje. Bo kto chce zachować swoje życie, straci je, a kto straci swe życie z mego powodu, ten je zachowa. Bo cóż za korzyść dla człowieka, jeśli cały świat zyska, a siebie zatraci lub szkodę poniesie?»

pawel

  • Użytkownik
  • *****
  • Wiadomości: 2127
    • Zobacz profil
Odp: Droga
« Odpowiedź #7033 dnia: Marzec 06, 2025, 08:40:46 am »
Paweł Kosiński SJ

Komentarz do Ewangelii (Czwartek, 6 marca 2025 r.)

Obraz: Jezus przebywa z uczniami na osobności i objawia im swoją misję. Pyta ich o ich osobiste odniesienie do Niego a potem wskazuje na warunki Jego naśladowania. Oczyma wyobraźni zobaczę to miejsce i uczniów. Przyjrzę się swoim odczuciom.

Myśl: Perspektywa misji, jaka czeka uczniów jest bardzo wymagająca. Jezus ukazuje istotę wiary i sposób jej realizacji. Jest to swego rodzaju hasłowe ujęcie, jak przeżywać w codzienności śmierć i zmartwychwstanie Pana. Chodzi o zaparcie się siebie, wzięcie krzyża i naśladowanie Go. Chodzi o tracenie życia z Jego powodu, bo tylko w ten sposób człowiek nie traci niczego z tego, co ważne. Jezus ukazuje uczniom tę perspektywę, choć oni są przestraszeni i nie mają wyobraźni tego, co ich czeka. Zrozumieją to dopiero po zmartwychwstaniu.

Emocja: Prawdziwa korzyść i strata. Kryteria życia, jakie proponuje Jezus są bardzo wymagające. Świat proponuje zupełnie inne. Ale z tym musi właśnie zmierzyć się uczeń Chrystusa i rozważyć, co tak naprawdę jest prawdziwym zyskiem a co stratą.

Wezwanie: Poproszę o odwagę tracenia życia z powodu Chrystusa. Podziękuję za poczucie sensu, jakie płynie z przynależności do Pana.

Jubileusz 2025: Chrześcijanin nie bierze krzyża dla przyjemności ani cierpiętniczo. Wzbudzę sobie intencję: chcę pójść, Panie, za Tobą.

ryszard

  • Użytkownik
  • *****
  • Wiadomości: 3976
    • Zobacz profil
Odp: Droga
« Odpowiedź #7034 dnia: Marzec 07, 2025, 08:34:03 am »

Ewangelia (Mt 9, 14-15)
Kiedy zabiorą im oblubieńca, wtedy będą pościć

Słowa Ewangelii według Świętego Mateusza

Po powrocie Jezusa z krainy Gadareńczyków podeszli do Niego uczniowie Jana i zapytali: «Dlaczego my i faryzeusze dużo pościmy, Twoi zaś uczniowie nie poszczą?»

Jezus im rzekł: «Czy goście weselni mogą się smucić, dopóki pan młody jest z nimi? Lecz przyjdzie czas, kiedy zabiorą im pana młodego, a wtedy będą pościć».